Projectbeschrijving
Probleem
De Nederlandse landbouwsector wikt en weegt hoe zij kunnen voldoen aan CO2-emissiereductie en reductie van overige emissies als stikstof en methaan. De bouwsector staat voor eenzelfde uitdaging, want ook hier geldt: er is een reductie noodzakelijk voor koolstofdioxide, stikstof én het gebruik van primaire, niet-hernieuwbare grondstoffen (Europese doelstelling: 50% reductie in 2030). Kortom, wat nu als de landbouw- en bouwsector veel steviger de handen ineen slaan? ‘BouwBoeren’ brengt via een innovatieve methode deze samenwerking tot stand. Met de inzet van biogrondstoffen - het verbouwen van diverse vezelrijke teeltgewassen – wordt een duurzame waardeketen gecreëerd;
Aanpak
- Het realiseren van een breed samenwerkingsplatform voor duurzame waardeketens tussen boeren, adviseurs en bouwers. Ook de LTO, Natuur en Milieufederatie Utrecht (NMU) en partijen vanuit de City Deal Circulair en Conceptueel Bouwen sluiten aan.
- De realisatie van een projectplan incl. plan van aanpak en communicatieplan
- Realisatie onderzoekspaper dat antwoord geeft op het concrete verdienmodel van de boer en de te verwachten kwaliteitsverbeteringen van bodem, lucht, (oppervlakte)water, klimaatmitigatie en biodiversiteit.
- Attest kwaliteit proef teeltgewas; dit bepaald of de innovatie haalbaar is of niet.
Resultaat
BouwBoeren is een innovatief project dat landbouw en bouw samenbrengt om een regionale biobased waardeketen van plant tot pand te realiseren. Boeren, adviseurs, architecten en bouwers onderzoeken of vezelrijke gewassen als duurzame bouwgrondstof kunnen dienen, met als doel een nieuwe waardeketen en verdienmodel te creëren, emissies te reduceren en de bodemkwaliteit en biodiversiteit te verbeteren.
Vijf gewassen zijn in de proefopstelling getest: vezelhennep, twee sorghumvariëteiten, zonnekroon en olifantsgras (miscanthus). Op zes locaties (25 ha) in de regio Utrecht zijn deze gewassen geteeld. Er kwam een breed netwerk tot stand en er is een mobiele BioBased Factory ontwikkeld om lokaal geoogste gewassen te verwerken tot biobased bouwmaterialen.
De proefoogst van 2023 leverde voldoende isolatiemateriaal voor 18 huizen. Uit het project blijkt dat vooral meerjarige gewassen zoals miscanthus de meeste potentie hebben qua opbrengst en duurzaamheid terwijl de eenjarige gewassen economisch nog niet concurrerend zijn. Tegelijk biedt de teelt van vezelgewassen milieuvoordelen: deze gewassen slaan veel CO2 op en bevorderen biodiversiteit en bodemkwaliteit. Zo ontstaat een inspirerende kruisbestuiving tussen landbouw en bouw, met potentie voor opschaling. In 2024 volgt uitbreiding naar 40 hectare - een stap richting een klimaatvriendelijke bouwsector op basis van lokale grondstoffen.
Website: BouwBoeren
