Project is afgerond
Probleem
In de komende jaren zal veel agrarisch vastgoed zoals stallen, schuren, woonhuizen en erven vrijkomen.. Dit heeft grote gevolgen voor de leefbaarheid, het landschapsbeeld en de economie van het platteland. Bij de sloop krijgen op dit moment de vrijkomende materialen een minder waardevolle positie. Daarnaast worden veel nieuwe materialen gebruikt voor nieuw agrarisch vastgoed. De materiaal- en grondstoffenketen is dus niet gesloten.
Aanpak
Het project bestaat uit de volgende onderdelen:
- Een praktijkproef (demo) met een voor een regionale projectmarktplaats waarop materialen die vrijkomen uit de vrijkomende agrarische bebouwing aangeboden worden. Met deze activiteit wordt tevens inzicht verkregen in de mate van bereidheid van de markt om hergebruikmaterialen uit VAB te kopen. En is er inzicht verkregen in de opschaalbaarheid van projectmarktplaats, uitmondend in een plan voor de verder invoering van de marktplaats voor stoppende agrariërs in de regio Foodvalley en regio Amersfoort.
- Het doordenken en optimaliseren van een circulaire stal (circulaire ontwerpprincipes) en het nagaan van aanvullende financieringsmogelijkheden om eventuele extra kosten als gevolg van het circulaire aspect op te vangen.
- Het opstellen van het business-case voor een tijdelijke opslagplaats voor (vrijkomende) materialen uit VAB in de regio in en rondom de stal(len) bij een voormalige agrariër. Bedoeling is om een zodanige business-case te creëren dat uiteindelijke sloop van de VAB-locatie mogelijk wordt.
- Inzicht in de CO2 besparing als gevolg van hergebruik / sluiten van materiaalketens.
Eindresultaat
De samenwerking van de werkgroepleden heeft geleid tot een unieke groep van lokale partijen en overheid met veel kennis en ervaring en een groot netwerk in de regio. De groep heeft zich officieel geformeerd in het Platform Circulaire Toekomst Buitengebied. De groep wil zich graag presenteren bij provincie en gemeenten om bevindingen uit de praktijk te bespreken en samen naar oplossingen te zoeken. DOEN is de drijfveer van het Platform.
Het Platform wil de doelgroep bereiken, opgedane kennis uitdragen en etaleren ‘Denk aan de toekomst van je kinderen, denk aan de lange termijn’. Het Platform wil ontzorgen en mensen triggeren om met het Platform contact op te nemen. De hoeveelheid aan materiaal dat door de sloop van vrijkomende agrarische bebouwing op de markt komt, is groot in de Regio FoodValley en de moeite waard om een duurzame oplossing voor te vinden.
We hebben aangetoond dat met creativiteit er voor veel gebouwen (gebouwen verplaatsen), gebouwonderdelen (constructiedelen verplaatsen), nieuwe stallen, materialen (isolatie, hardhouten looproosters, dak- en wandpanelen) en grondstoffen (beton) een bruikbare circulaire oplossing voor handen is.
Op dit moment is het businessmodel van de agrarische sector nog vooral traditioneel lineair. Voor de reguliere projecten blijft dit in de nabije toekomst naar alle waarschijnlijkheid de standaard, aangezien de andere businessmodellen zich nog niet bewezen hebben. In de sector gaan agrariërs hier toch wat voorzichtig mee om.
We hebben laten zien dat het vanuit berekeningen blijkt dat het hergebruiken van materiaal zeer gunstig is voor het milieu: hergebruikte materialen hebben een (veel) lagere CO2- uitstoot dan vergelijkbare producten van nieuw materiaal: bij alle materialen is de CO2- uitstoot bij hergebruik minimaal 2x zo laag, tot 90% lager dan bij gebruik van nieuwe materialen. Gecombineerd met de hoeveelheid aan sloopmateriaal dat de komende jaren uit de VAB’s komt is hier grote winst te halen voor het milieu.
Om de markt van hergebruikte materialen meer in beweging te krijgen is het investeren in het sluiten van ketens belangrijk om maximale waarde te creëren. Isolatiemateriaal, beton, hout en staal zijn goed op weg maar veel ketens moeten nog gesloten worden. Partijen zijn bereid, maar inventiviteit, excellente samenwerking en communicatie is nodig om meerdere ketens ook goed te sluiten. Mogelijkheden zijn kenbaar te maken via onder andere de regionale digitale marktplaats.
Website: www.circulairbuitengebied.nl
Eindrapport: Eindrapportage Circulaire toekomst voor Vrijkomende Agrarische Bebouwing | Rapport | Netwerk Platteland
