Duurzaam waterbeheer in de Bommelerwaard: landbouw en waterschap samen in actie!

Uitvoeringsperiode: 02-04-2016 t/m 01-04-2019
Regio: Gelderland
Status: Afgerond

Beschrijving project (project is afgerond)

Probleem

Het gebied de Bommelerwaard wordt omgeven door rivieren. De regio staat traditioneel bekend als de fruitregio van Nederland, maar het kent in werkelijkheid een grote diversiteit aan landbouw (naast fruitteleelt akkerbouw en veehouderij). Deze diversiteit is een belasting op de waterkwaliteit. De waterkwaliteit in de Bommelerwaard voldoet niet aan de eisen van de Kaderrichtlijn Water voor 2027.

Aanpak

  • Om het water- en emissieprobleem aan te pakken gaan 50 boeren en het waterschap samen aan de slag
  • Men richt zich op het voorkomen van wateroverlast op de bedrijven door de bedrijfsvoering ten aanzien van watergebruik en watervasthoudendheid te verbeteren.
  • In samenwerking met stakeholders nemen de deelnemers praktische maatregelen zoals gebiedsbijeenkomsten waarmee de samenwerking tussen bedrijven wordt gestimuleerd.
  • Er wordt een waterbedrijfscan met een verbeterplan opgesteld voor zowel de waterkwaliteit als de waterkwantiteit.
  • Daarnaast wordt er geadviseerd over maatregelen tegen chemische erfafspoeling, verhoging van het organisch stofgehalte en een dynamisch peilbeheer.

Eindresultaat

Het project heeft de bewustwording bevorderd in de regio en een aantal ondernemers hebben maatregelen genomen. Enerzijds via een fysieke investeringsaanvraag, maar ook op vrijwillige basis zonder subsidiegelden. De themabijeenkomsten hebben bijgedragen aan kennisverspreiding en hebben deelnemers gestimuleerd tot maatregelen.

  • Een aantal ondernemers heeft gezamenlijk een projectplan ingediend om een maatregel deels gefinancierd te krijgen. Dat heeft geleid tot investeringen in vul- en spoelplaatsen bij een drietal ondernemers.
  • Ruim 15 erfscans zijn er uitgevoerd in het gebied. Deze geven inzicht waar er verliezen van mineralen plaat vinden. Met [meestal] eenvoudige tips of [kleine] aanpassingen kan emissie worden voorkomen.
  • Niet in beeld, maar ongetwijfeld ook van toepassing zijn de maatregelen die de ondernemers nemen en niet melden. Bewustwording en aandacht geven aan specifieke onderwerpen bij de bijeenkomsten zetten de ondernemer aan het denken en zullen ook aanzetten tot anders handelen, tot het nemen van maatregelen.
  • Op 4 fruitteeltbedrijven is een innovatieve, lekvrije vul- en wasplaats aangelegd. Hoewel de regelgeving tot nu toe niet verplicht om deze voorziening aan te leggen, willen de ondernemers deze investering nu al doen in het kader van hun verduurzamingtraject. Ook is de herinrichting van hun erf en gebouwen aanleiding om deze investering al op dít moment te realiseren. Ná de aanleg van de lekvrije vul- en wasplaats onderzoeken zij de beste opties om het restwater te verwerken in een erkende zuiveringsinstallatie (Biofilter, Phytobac, Heliosec, etc.).
  • Kennisverspreiding onder de deelnemers is enerzijds door kennisoverdracht vanuit experts gedaan, maar vooral ook door ervaringen uit te wisselen met elkaar en door het te doen. Na elke bijeenkomst zijn de presentaties verspreid en indien van toepassing ook de aanvullend uitgereikte informatie. Thema’s als bemesting, bodem, ruwvoerwinning en andere teelten werden in diverse bijeenkomsten behandeld.
  • Ongeveer 10 ondernemers hebben door deelname aan dit project een bodemvoucher aangeboden gekregen, dit was een scan van hun perceel die inzicht gaf of een rondgang met een bodemexpert op hun bedrijf.
  • Tijdens de slotbijeenkomst hebben drie ondernemers (twee melkveehouders en een fruitteler) een inkijk gegeven in hun bedrijf en de resultaten binnen het project.

Website
http://agrarischwaterbeheer.nl/system/files/documenten/pagina/daw_aanpak_tbv_fysieke_investeringen.pdf

Projectleider

Projectleider
Michaela van Leeuwen
LTO Noord
06-5125 9725

Partner(s)

Partner(s)
Waterschap Rivierenland