Probleem
Om als landbouw echt te verduurzamen is het belangrijk dat het boerenbedrijf en het vakmanschap van de boer weer centraal komen te staan in beleid, zeker ook in de ontwikkeling van nieuwe ecosysteemdiensten (Ros, 2020). De grootste uitdaging om ecosysteemdiensten te maximaleren als landgebruiker of boer ligt bij drie elementen: (1) het in kaart brengen van de opgaves en het handelingsperspectief per perceel (meten én beoordelen), (2) het vinden van een optimaal integraal pakket aan maatregelen (adviseren van integrale maatwerkoplossingen) en (3) het vervolgens in beweging zetten van boeren om daadwerkelijk aan de slag te gaan (belonen). Alleen zo worden ecosysteemdiensten aantoonbaar en daarmee beloonbaar.
Aanpak
De werkwijze is als volgt:
- Ontwikkeling roadmap ecosysteemdiensten in de klankbordgroep
- Ontwikkeling van 5 modules en de integratie van die 5 modules tot één integrale Monitor Ecosysteemdiensten (MED), via een scrum-aanpak. Dit doen we in een drietal iteraties, voor de modules die het volledige ontwikkelproces nog moeten doorlopen: (1) prototype 1, (2) beta version, (3) stable release); of minder iteraties daar waar mogelijk. In deze iteraties worden de volgende stappen doorlopen:
- Met gebruikers kijken naar beschikbare data, doelen, KPI’s en handelingsperspectief
- Met kennisleveranciers werken aan een open source rekenmodule om risico’s, opgaves en handelingsperspectief via maatregelen te kwantificeren op perceel en bedrijfsniveau
- Opzetten gebruikersvriendelijke interface conform de BBWP-methode
- Resultaten testen en evalueren met alle betrokken partijen; een pilotgroep van 10 agrariërs zal elke module testen.
- Voor elke module wordt een stakeholdergroep samengesteld, uit de projectpartners en relevante stakeholders en kennispartners. Elke iteratiecyclus wordt voorbereid in een workshop met deze stakeholdergroepen.
- Kennisverspreiding en communicatie van de resultaten.
Beoogd resultaat
Het doel van het project is om de bestaande digitale tool (BedrijfsBodemWaterPlan) uit te breiden tot een integraal, gebruiksvriendelijk en effectief beslissingsondersteunend systeem, waarmee:
- Boeren inzicht krijgen in hoe zij de meest effectieve bijdrage kunnen leveren aan de verschillende doelen op het gebied van klimaat, biodiversiteit, bodem en water, zoals geformuleerd in het beleid op kringlooplandbouw, klimaat en de gebiedsgerichte aanpak, door inzicht te geven in hun prestaties op een aantal relevante data-gedreven KPI’s (meten én beoordelen).
- Boeren zichzelf kunnen vergelijken met de prestaties van vergelijkbare boerenbedrijven (benchmarking) om zo de inzet van maatwerkoplossingen te stimuleren en de impact op de kwaliteit van de leefomgeving te vergroten (inzicht geven).
- Die door boeren en adviseurs gebruikt kan worden voor onafhankelijke advisering en ter ondersteuning van beslissingen om de bedrijfsvoering aan te passen en prestaties te verbeteren (sturen).
-
Die ingezet kan worden voor beloning voor geleverde diensten of inspanningen, omdat prestaties aantoonbaar en geborgd zijn, waarbij de manier van borging in verhouding staat tot de beloning die hiermee gerealiseerd kan worden (aantoonbare prestaties; externe validatie).
Websites:
- BedrijfsBodemWaterPlan
- Monitor Ecosysteem Diensten (zlto.nl)
- Boer krijgt met nieuwe tool grip op ecosysteemdiensten – NMI Agro (nmi-agro.nl)
