Probleem
Eerlijke producten maken, gebaseerd op duurzaamheid en dierenwelzijn in alle aspecten van de productieketen is het uitgangspunt van het project 'Jong rundvlees als sleutel voor een gezonde kalverketen’. De partners in het project zien dat het antibioticagebruik in de veehouderij hoog is. Daarnaast veroorzaakt het transport tussen de verschillende locaties (opfok, mesten, slachten) veel stress bij de dieren. Bij de verkoop van het vlees komt de aandacht voor diergezondheid en dierenwelzijn niet tot uitdrukking in de prijs.
Aanpak
In het project is een regionaal georiënteerde korte kalverketen opgezet. Hierin werkten drie bedrijven, begeleid door De Groene Munt, samen: melkvee- en zuivelbedrijf Den Eelder in het Gelderse Well, vleesveebedrijf en boerderijwinkel De Walhoeve in het Brabantse Goirle en boerenboxbezorger Boerschappen in het Brabantse Breda.
Het doel van de samenwerking is om een vleesketen op te zetten met de eigen kruislingvaarzen en -stieren (holstein x Belgisch Blauw) van Den Eelder en deze op te fokken tot jong rund. Na de melkfase op het melkveebedrijf in Well (Gld) gaan de dieren naar een aangekochte locatie in de buurt. Na negen maanden gaan de stieren op transport - 50 kilometer - naar het vleesveebedrijf De Walhoeve in Goirle (NBr) om daar afgemest te worden op een leeftijd van achttien maanden. Van daaruit is het 6 kilometer naar het slachthuis van Vion in Tilburg.
Hoofddoel van de ondernemers is om het antibioticagebruik fors naar beneden te brengen, zorgen voor een optimaal dierenwelzijn gedurende de houderij en de transportkilometers van de dieren zoveel mogelijk te beperken.
In de projectperiode zijn er zestig kruislingdieren opgezet in de voormalige jongveestal bij de achterbuurman. Het voerhek van de openfrontstal is vervangen door twee buizen en ook de roosters zijn vernieuwd. Daarnaast zijn de ligboxen verwijderd en is de ligplaats ingestrooid met stro. De dieren hebben op negen maanden leeftijd een antibioticakuur gekregen nadat ze getransporteerd waren naar het vleesveebedrijf van De Walhoeve.
Het vlees wordt verkocht door Boerschappen, een leverancier van maaltijdboxen rechtstreeks van de boer. Het bedrijf levert vers vlees aan consumenten, maar ook gehakt en bewerkte producten aan (woon)instellingen en cateraars.
Resultaat
De dieren hadden op achttien maanden een karkasgewicht van 330 tot 425 kilo met overwegend een vleesklasse R (enkele U) en een vetbedekking van 3-.
Bij De Walhoeve is één stier overleden aan een longziekte.
Stijn Markusse van Boerschappen geeft aan dat alleen het magere achtervlees goed verkoopbaar is. De meest luxe delen van de dieren kunnen in prijs echter moeilijk concurreren tegen het vlees van echte vleesrassen.
De totale productie-, slacht- en verwerkingskosten (tot en met het verpakte product) zijn 4.518 euro per geslacht dier. Dit is exclusief een verrekening van de nuka-opbrengst als het kalf na de geboorte verkocht zou zijn. Het meeste vlees wordt verkocht tegen prijscategorie 1 (zie tabel). Een deel gaat weg tegen een prijs uit categorie 2. De keten wordt alleen rendabel als meer vlees tegen een hogere prijs verkocht wordt.
Prijscategorie 1: €16,05 p/kg excl. BTW - €5.050 p/dier excl. BTW
Prijscategorie 2: €26,47 p/kg excl. BTW - €8.329 p/dier excl. BTW
Wel ziet Markusse kansen vanwege de lagere CO2-uitstoot. Het kan hiermee bijdragen om de CO2-voetafdruk te verlagen.
Melkveehouder Gerben van der Schans van Den Eelder heeft twijfels of hij op deze manier met de vleestak door wil gaan.
