Beschrijving project (Project is afgerond)
Probleem
De huidige landbouw loopt tegen problemen aan op het gebied van biodiversiteit, het gebruik van chemische middelen, de teruggang van de bodemvruchtbaarheid en allerlei negatieve effecten op het milieu. Het concept agroforestry kan hiervoor een oplossing bieden.
Aanpak
De contouren en randvoorwaarden voor agroforestry worden geïnventariseerd zodat een levensvatbaar landbouwsysteem ontwikkeld kan worden via de volgende stappen:
- inventarisatie van praktijkkansen voor bestaande agroforestrysystemen en die kennis koppelen aan wetenschappelijke kennis en praktijkervaringen;
- ontwikkeling van een uitvoerbaar stappenplan met praktische handvatten en concrete ontwerpen om zo de toepassing van agroforestry op het landbouwbedrijf mogelijk te maken;
- op 3 proeftuinen wordt het stappenplan toegepast welke in een later stadium dienen als voorbeelden voor andere ondernemers. Kennis en praktijkervaringen worden hier gedeeld.
Eindresultaat
Er is een integraal plan van aanpak met praktische handvatten en een stappenplan voor landbouwers en andere belanghebbenden gemaakt. Met dit plan van aanpak wordt de inpassing van agroforestry op landbouwbedrijven en in het Noord-Hollandse landschap gestimuleerd. Er is inzichtelijk gemaakt welke vormen van agroforestry in Nederland aanwezig zijn. Ook is een inventarisatie gemaakt van mogelijke nieuwe toepassingen van bomen en struiken op percelen met gewassen of grasland in Noord-Holland. Daarbij is rekening gehouden met diverse contexten waarbinnen agroforestry kon worden toegepast. De resultaten van het deskresearch zijn omgezet in concrete projecten. Door ontwerpen voor voedselbossen te maken en deze vervolgens ook aan te leggen, is praktijkervaring opgedaan die waardevol is voor andere ondernemers (agrariërs).. De opgedane kennis van en ervaring met innovatieve agroforestrysystemen is vertaald in een plan van aanpak waarmee ondernemers zelf aan de slag kunnen met argoforestry. Dit plan is gedeelt met de betrokken partner binnen het project en daarbuiten. Het gaat hierbij om een breed netwerk van landbouwers, natuur- en milieufederaties, studenten, het Kenniscentrum Natuur en Leefomgeving, Green Port Noord-Holland Noord, EIP-AGRI Focus Group on Agroforestry en andere relevante focusgroepen binnen het Europese Innovatie Partnerschap voor landbouw. Voor deze partijen zijn er ook een symposium en diverse excusies georganiseerd. Verder is de kennis gedeeld doormiddel van video’s, een brochure en de website https://www.landbouwmetnatuur.nl
Er is samengewerkt met belangenorganisaties (Natuur en Milieufederatie Noord-Holland), kennisinstituten (Clusiuscollege, Louis Bolkinstituut, Landscape Foodscape) en ondernemers (Fruittuinen van West, Maatschap Dol, Maatschap Koeman, Noorderhaven/ ‘s Heerenloo). Deze partijen hebben in eerste instantie theoretische kennis verzameld. Hiermee is een stappenplan gemaakt dat bij de ondernemers in de praktijk is gebracht. De geleerde lessen zijn vervolgens weer verwerkt in het stappenplan. Wil je zelf aan de slag met agroferestry of wil je er meer over weten? Dat kan. De opgedane kennis is op diverse manieren te raadplegen. Het stappenplan waarmee geïnteresseerden zelf aan de slag kunnen gaan met het realiseren van een voedselbos is te vinden op www.landbouwmetnatuur.nl/agroforestry. De opgedane kennis is verder gedeeld tijdens een (online)symposium. Dit symposium is terug te kijken via https://youtu.be/bn3OvWzVe_c.
Er zijn informerende video's gemaakt van drie van de proeflocaties waarin de ervaringen, aanpak en resultaten per proeftuin worden belicht.
Het Clusius college heeft verder een Lesbrief Agroforestry ontwikkeld waarmee Agroforestry een onderdeel wordt van het curriculum van de MBO school. De organisatie Landscape Foodscape heeft het integraal plan van aanpak opgenomen in de basiscursus voedselbossen. De cursus is hier te boeken: http://www.cursusvoedselbossen.nl/cursus-voedselbossen.html
