Stikstof Telen, vlinderbloemigen als basis voor een natuurinclusieve akkerbouw

Uitvoeringsperiode: 01-12-2018 t/m 31-12-2020
Regio: NL-121 Noord-Friesland
Status: Afgerond

Projectbeschrijving (project is afgerond)

Probleem

In het project ‘Planty Organic’ is de Proof of Principe aangetoond van een biologisch akkerbouwbedrijf op basis van 100% eigen stikstofwinning middels maaimeststoffen en met gebruik van niet-kerende grondbewerking. Het resultaat is een systeem met zeer hoge stikstof efficiëntie, zeer geringe klimaatimpact, zeer lage milieulast en een hoge biodiversiteit. De eindresultaten van Planty Organic zijn zeer veelbelovend maar het ontbreekt nog aan een essentieel deel van de onderbouwing. Dat is de rol en grootte van de interne stromen van stikstof, organische stof en fosfaat. Waarom werkt dit innovatieve akkerbouwsysteem zo goed en is het overdraagbaar aan collega akkerbouwers?

Aanpak

Op de proefboerderij worden drie methodieken (volledig eigen stikstofvoorziening en niet-kerende grondbewerking, overig biologisch, gangbare akkerbouw) met elkaar vergeleken, gemonitord en gedemonstreerd. Daarnaast neemt akkerbouwer Bakker Bio deel aan het project met twee proefvelden. De volgende acties worden uitgevoerd:

  • Verdere kwantitatieve onderbouwing van de ‘stock and flow’ van het beoogde systeem.
  • Vergelijking van de systeemprestaties met overig biologische teelt en gangbare teelt.
  • Verkenning van de economische dimensie van het beoogde systeem.
  • Uitwisseling en overdracht van kennis en ervaring.

Eindresultaat

Er is kennis opgedaan over de mogelijkheid (wetenschappelijk, technisch en praktisch) om een biologische akkerbouw vruchtwisseling volledig te laten werken op eigen gewonnen stikstof met behulp van vlinderbloemige gewassen. Het resultaat is dat dat zeer goed mogelijk is maar onder de huidige economische en regeltechnische omstandigheden duurder uitpakt dan met gebruik van dierlijke mest. De milieu- en biodiversiteitswinst is groot maar daar wordt niet voor betaald. De resultaten zijn op veel plaatsen en tijdstippen verspreid.

Het innovatieve akkerbouwsysteem is dus verder ontwikkeld en met metingen onderbouwd. Behalve de rapportages over deze twee jaar heeft een evaluatie plaatsgevonden over de periode 2012-2020, inclusief een beknopte bedrijfseconomische analyse. Het proefveld Planty Organic wordt binnen het project "Groene Mest Groningen" voortgezet als demonstratie locatie voor de noordelijke akkerbouwers. Een biologisch akkerbouwbedrijf in de Noordoostpolder is volledig overgegaan naar een systeem gebaseerd op maaimeststoffen en volledig eigen stikstofwinning. Op enkele akkerbouwbedrijven in Noord-Nederland wordt verdere ervaring en kennis opgedaan met toepassing van maaimeststoffen. Bij een voortzettende stijging van de prijs en afnemende beschikbaarheid van biologische mest worden maaimeststoffen ook bedrijfseconomisch interessant voor biologische akkerbouwers die al grasklaver in hun vruchtwisseling hebben zitten.

Website: Stikstof Telen - SPNA - agroresearch

Bij de foto: Mengteelt Tarwe/Veldboon zorgt deels voor eigen stikstofvoorziening.

Projectleider

Projectleider
Geert-Jan van der Burgt
vd Burgt Agrarische Diensten
06-2551 2711

Partner(s)

Partner(s)
Jan Willem Bakker - Bakker Bio
Michiel Bus - Stichting BioWerk