Beschrijving project (project is afgerond)
Probleem
Klassieke veredeling van aardappelen is een langdurig proces dat gewoonlijk 15-30 jaar in beslag nam. Hierdoor duurt het lang voordat aardappelen met nieuwe eigenschappen beschikbaar komen voor commerciële teelt. Door de complexe genetica van de huidige aardappelrassen (tetraploid) kunnen deze alleen vermeerderd worden via pootgoed. Dit brengt met zich mee dat via langjarige pootgoedteelt ziekten zich kunnen opbouwen met nadelige effecten voor de teelt en opbrengst.
Aanpak
In de veredeling van aardappelen zijn recent grote stappen gezet naar hybride (diploïde) rassen. Het resultaat van hybride veredeling is een ras dat uit uniform echt zaad geteeld kan worden. Dit echte zaad is vrij van ziekten en klein, wat voordelen heeft voor oogstzekerheid, oogstkwaliteit, transport en opslag.
Op dit moment duurt de opbouw van uitgangsmateriaal voor marktintroductie (pootgoed) 9 jaar, met hybride zaad kan de opbouw van een nieuw ras in 1,5 jaar plaatsvinden.
Eindresultaat
Het onderzoek naar direct zaaien was enorm belangrijk in het kader van opschaling. Helaas is vanwege teelt-technische redenen dit onderzoek gestopt en direct zaaien (nog) niet succesvol gebleken. Er is veel kennis opgedaan over het opkweken en uitplanten van aardappelplantjes in open veld. Er is op tal van manieren teelt- technisch onderzoek gedaan in dit teeltsysteem. De hervorming in het teeltsysteem heeft de nodige uitdagingen en is arbeidsintensief, maar is gedurende het onderzoek succesvol gebleken.
De oogst werd in 2018 handmatig geraapt en in zakjes gedaan, terwijl in 2020 een gedeelte van de proeven volledig machinaal geoogst zijn. Daarbij is ook het design van de proeven aangepast om het oogsten van proefvelden op te schalen en te vergemakkelijken. Uit de analyse van tijd- en teeltoppervlaktewinst t.o.v. de huidige pootaardappelteelt komt vooral nog naar voren dat de factor arbeid voor het uitplanten een aandachtspunt is in het teeltsysteem van hybride aardappelen. Verder komt op het gebied van energie de opkweek van plantjes boven drijven als aandachtspunt.
Ondanks de Coronapandemie hebben we een heel aantal bezoeken en vaak specifiek veldbezoeken georganiseerd voor tal van groepen. Naast ketenpartijen, groepen (aardappel-)boeren, mechanisatiebedrijven, adviseurs en internationale aardappelverwerkers zijn ook internationale studenten, burgers en lokale natuurverenigingen ontvangen op de proefvelden.
Website
http://www.boerenbusiness.nl/akkerbouw/aardappelen/artikel/10844339/investeerder-ziet-kans-voor-aardappelen-uit-zaad
https://www.nrc.nl/nieuws/2017/08/24/aardappelrevolutie-goed-zaad-12657463-a1570978
https://www.trouw.nl/home/blijven-we-aardappels-poten-of-gaan-we-ze-zaaien-~a72f3776
