Beschrijving project (project is afgerond)
Probleem
De oppervlakte van vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen is groot. Dit levert maatschappelijke, ecologische en sociale problemen op. Denk maar eens aan de ruimtelijke kwaliteit van het landelijk gebied of het 'pensioen' van gestopte boeren wat vast zit in deze gebouwen. Vrijkomende agrarische bebouwing is al een jarenlang bekend fenomeen en toch blijken vernieuwende, perspectiefvolle oplossingen te ontbreken.
Aanpak
In een aantal sessies is het probleem van vrijkomende agrarische bedrijfsbebouwing besproken. De aanpak van de sessies waren gebaseerd op design-thinking waarbij je een probleem eerst gaat verdiepen en verbreden. Op die manier wordt het probleem groter en ontstaat er dus ook ruimte voor oplossingen op een ander terrein. Normaliter wordt de problematiek van vrijkomende agrarische bedrijfsbebouwing gezien als een ruimtelijk en financieel probleem. De deelnemers van de sessies hebben gezien dat er ook een sterk sociaal, cultureel en emotionele kant aan zit. Denk aan de trots van een boer, de impact voor een boerengezin, de vaak lastige relatie en houding tussen boer en gemeente-ambtenaar.
Eindresultaat
Het doel van het project is om innovatieve oplossingen en toekomstscenario’s te schetsen voor vrijkomende agrarische bedrijfsbebouwing. De resultaten zijn:
- Er is een Coöperatie voor stoppende boeren opgericht. De methodiek “designthinking” en de samenstelling van de deelnemers in de sessies hebben geleid tot dit idee. Vooral het gesprek tussen (gestopte) boeren en gemeente-ambtenaren was hierin heel erg belangrijk. Inzicht in elkaars belangen, zorgen en drijfveren maakte dat er een open dialoog tot stand kon komen met respect voor elkaars belangen.
- Vervolgens is onderzocht welke activiteiten de coöperatie zou moeten uitvoeren en of een coöperatie als organisatievorm wel werkbaar is. Drie HAS studenten hebben de behoeften, do’s and don’ts rond het VAB-vraagstuk in beeld gebracht. In innovatie-sessies zijn de behoeften omgezet naar diensten en activiteiten die bijdragen aan het verminderen van de VAB-problematiek. Ook is draagvlak getoetst en de bereidheid om in de toekomst te investeren. Het is nu aan deze deelnemers om het op te pakken en daadwerkelijk uit te voeren.
- Met de samenwerkingsvorm Coöperatie voor stoppende boeren kan een grote diversiteit aan activiteiten worden opgepakt waar. De coöperatie verbindt boeren, ambtenaren, beleidsmakers, banken, omwonenden, juristen, andere ondernemers met belangstelling voor de VAB’s.
Bij de foto van Liset van der Laan: toetsen van het idee voor de oprichting van een Coöperatie voor stoppende boeren. Deelnemers stapten zogenaamd binnen op de eerste Algemene Leden Vergadering tijdens de Dutch Design Week 2017
